Kalibrasyon nedir? Metrolojik kalibrasyon ne anlama gelir?
Burada, ölçüm teknolojisi dünyasında metrolojik kalibrasyondan bahsediyoruz.
Resmi olarak Kalibrasyon, "Kalibre edilecek ölçüm cihazının izlenebilir bir referans cihaza karşı belgelenmiş karşılaştırmasıdır" şeklinde tanımlanabilir.
Referans standardına "kalibratör" de denebilir. Mantıksal olarak, referans kalibre edilecek cihazdan daha doğrudur.
Referans cihazı da izlenebilir şekilde kalibre edilmelidir.
Bazı niceliklerde, referans her zaman bir cihaz değildir, ancak örneğin bir kütle, mekanik parça, fiziksel referans, referans sıvı veya gaz da olabilir.
Yukarıdaki resmi tanım BIPM'den (Bureau International des Poids et Mesures) alınmıştır.
Neden kalibrasyon yaptırmalıyız?
Sorusununun cevabı ise günlük Yaşantımızın temelinde herşeyin ölçümlere dayanması diyebiliriz.
Ölçümler, yiyecek satın almak, aracımızın benzin deposunu doldurmak, evde ışıkları yakmak veya ilaç almak gibi günlük olarak önemsemediğimiz birçok eylemimizde mevcuttur arkasındadır.
Doğru ölçümler, doğru miktarda yiyecek, yakıt ve enerji aldığımızdan ve ilaçlarımızın güvenli olduğundan emin olmamızı sağlar. Toplulukların iyi işlev görmesini sağlar ve daha güvenli ve daha sürdürülebilir işletmeler ve toplumlar için temeller oluşturur.
Doğru ölçümleri sağlamanın ve emisyonları, atıkları ve riski en aza indirirken verimliliği, uyumluluğu ve güvenliği iyileştirmeye yardımcı olmanın anahtarı kalibrasyondur, bu sebep ile ölçüm cihazlarımızın düzenli periyodik kalibrasyonlarının yapılması gerekmektedir.
Test cihazına ayar ( düzeltme/ doğrultma yapmak) kalibrasyon değildir!!!
Bir kalibrasyon yapıldığında ve iki cihazı karşılaştırıldığında, ikisi arasında bir fark olduğunu görülebilir. Bu nedenle, test cihazının doğru bir şekilde ölçüm yapmasını sağlamak amaçlı test edilen cihaz ayar yapmak (katsayı girmek) oldukça mantıklıdır ve bu işleme düzeltme denir.
Kalibrasyon işlemi formal olarak ayar yapmayı içermez, ancak bu ayrı bir işlemdir. Kalibrasyon Ayar yapma işlemi değildir.
Günlük dilde kalibrasyon kelimesi bazen olası ayarlamayı da içerir. Ancak belirtildiği gibi, ayarlama çoğu resmi kaynağa göre ayrı bir işlemdir.